Sentymentalne wspomnienia, ludowe opowieści.

06.02.2023

Sentymentalne wspomnienia, ludowe opowieści, babcine skarby, a przede wszystkim solidne, tradycyjne rzemiosło stało się obiektem zainteresowania projektantów mebli i dodatków do wnętrz. Jednak meble i dodatki inspirowane folklorem nie ograniczają się tylko do powielania motywu. Odwołanie do folkloru staje się pretekstem do tworzenia nowych, lokalnych legend. Jest też z pewnością efektem trwającej od kilku lat tendencji do dialogu nowoczesności z tradycją. Wraz ze wzrostem globalizacji i zacieraniem się dotychczasowych granic państw, migracją ludności, podróżami z kontynentu na kontynent, równolegle silniejsza staje się potrzeba do podkreślania tożsamości kulturowej i jej promowania. Ta kulturowa odmienność jest na pewno ciekawa dla reprezentantów innych obszarów, jest też interesująca dla nas samych, bo związana ze wspomnieniami i nawiązująca do działań naszych przodków. Mariaż starego z nowym to dziś bardzo powszechny element w projektowaniu, odkurzanie nowych wzorców i sięganie po elementy historyczne, dawne technologie cieszy się nieustannym zainteresowaniem. W świecie wzornictwa od dłuższego czasu zauważalny jest zwrot myślenia w stronę wykorzystywania naturalnych materiałów, wiedzy rzemieślników i ręcznie wykonywanych przedmiotów. Liczy się jakość i wartość estetyczna użytych materiałów – ich naturalna faktura czy tekstura. To, co znamy z bliskiego otoczenia, też może być atrakcyjne. To, co „nasze”, jest dla nas bardziej zrozumiałe. Lokalne bogactwo zasługuje na większą uwagę.

Nasza firma leżąc na skraju dwóch regionów: Żuław oraz Warmii i Mazur czerpie z bogatych tradycji wzorniczych protoplastów tych krain. I tak na przykład tradycyjne relikty dawnego regionalnego stolarstwa Mazur to przede wszystkim skrzynie posażne, szafy ubraniowe, kredensy, łóżko z baldachimem, ślubanki, stanowiące połączenie ławy ze skrzynią, kołyski, zydle, fotele i krzesła, które można podziwiać np. w Muzeum Mazurskim w Szczytnie. Skrzynie, szafy, kredensy zdobione są malunkami figuralnymi, rzeźbieniami z motywami roślinnymi, geometrycznymi, zamkniętymi w kwadratowych, lub romboidalnych polach w otoczonych profilowanymi listewkami. Na wewnętrznej stronie drzwi można znaleźć czynionej tam przez gospodarzy notatki o ważniejszych wydarzeniach w rodzinie i gospodarstwie. O urodzie innych mebli, jak stoły, krzesła, ławy, stanowią fantazyjne rzeźbienia, wycięcia i profilowanie elementów konstrukcji, takich jak na przykład nogi, oparcia-zaplecki, siedziska, czy blaty. Na przełomie XIX i XX wieku powoli zaprzestawano wytwarzania mebli w wiejskich warsztatach, gdyż zaczęła je wypierać produkcja przemysłowa. W latach dwudziestych ubiegłego stulecia stanowiły one już wielką rzadkość.

Szafa malowana znajdująca się w zasobach w Muzeum Mazurskiego w Szczytnie

 

Podobnie na Żuławach – specyficznym elementem domu żuławskiego były meble tworzące z nim, w niektórych wypadkach, konstrukcyjną całość. Takimi były np. narożne szafki. Niekiedy półki w rogu przesłaniały zawieszone na zewnątrz drzwi. W ścianie między wielką izbą a czarną kuchnią mieściły się szafki ścienne i kredensy np. w Markusach 13, szafy pościelowe wbudowane były w ściany działowe pokoi na piętrze np. dom w Żuławkach czy Orłowie – Kolonii. Niekiedy w krótszych domach na ścianie gospodarczej sieni rząd drzwi otwierał się nie do pomieszczeń, a do szaf. Zabudowane szafy umieszczano też niekiedy w załomach schodów czy pod połaciami dachowymi. Kształt szafy mogły mieć także obudowy wejść do piwnicy

Kredens ścienny domu podcieniowego w Nowej Kościelnicy.

Medalion z głową kobiecą z pieca w Palczewie.

 

Przełożone na współczesny język projektowy tradycyjne meblarstwo może dać unikatowe produkty, inne od tych, które do nas docierają zewsząd. Cieszy fakt, że coraz mniej są to odwołania dosłowne, a coraz częściej można zobaczyć wysokiej jakości produkty korzystające z tradycyjnych technik czy materiałów, oparte na głębszych badaniach.

Dzięki realizacji projektu „Kontynuacja tradycji stolarskich sposobem na wzrost konkurencyjności firmy „STOLZEN”” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2014-2020, działanie 1.5.2 Odtwarzanie gospodarczego dziedzictwa regionu nasza firma wdrożyła do dotychczasowej oferty produktowej meble wzorowane na tradycyjnych meblach warmińskich. Nowa oferta produktowa to tradycyjne warmińskie XIX wieczne meble salonowe i biurowe wzorowane na stylistyce, wzornictwie i kolorystyce regionu Warmii i Mazur, wytwarzane przede wszystkim z naturalnych materiałów takich jak drewno, okleina naturalna.

Biurko z rzeźbionymi motywami